Breinpaadjes of delen (10-11-24)
Breinpaadjes of delen
Ons brein is oneindig complex en in alles gericht op overleving. Daar waar we het in IFS over delen hebben noem ik het tegenwoordig in mijn training en coaching ook wel breinpaadjes. In de gezondheidszorg noemen ze dit ook wel coping mechanismen.
Ik noem het bewust soms zo omdat ‘de delen’ voor sommige mensen ongrijpbaar zijn en het IFS daarmee minder geloofwaardigheid geeft. Delen zijn wetenschappelijk ook niet te bewijzen, maar de manier waarop deze delen als breinpaadjes werken en de kennis die wij inmiddels hebben over ons brein, de werking van coping mechanismen, neuroceptie en neuroplasticiteit wel en gelukkig ook steeds meer. Dus voor mensen die net als ik ‘delen’ hebben (lees breinpaadjes die vanuit veiligheid zekerheid en bewijs nodig hebben als coping mechanismen) is alleen de term ‘delen’ niet genoeg, wat vervolgens het eerste ‘deel’ is wat actief wordt en ervoor gaat liggen (zoals ik dat ook wel zeg) en het werken in het werken met IFS.
Het lastige is dat het Self, dé belangrijkste sleutel in IFS, ook niet te bewijzen is, ook al wordt het in vele religies en zolang de wereld al bestaat herkent en beschreven (zie bijvoorbeeld de eeuwenoude gedichten van Rumi, of de grondbeginselen van het Buddhisme). Tegelijkertijd beschrijft IFS het Self zo helder (en is die beschrijving voortgekomen uit de honderden gesprekken die Richard Schwartz met cliënten heeft gehad) dat het ook zonder bewijs helder genoeg is om mee te werken. En ja daarin geldt ook, voor de mensen met super rationele delen hebben die bewijs nodig hebben of een wetenschappelijke verklaring is dat niet genoeg. Die moeten het Self eerst in alle volheid gevoeld en ervaren hebben voordat ze dat wat niet te bewijzen is voor waar aan gaan nemen. En ja zo’n brein had ik ook. Tot ik zonder de kennis van IFS mijn delen steeds beter leerde kennen omdat ze simpelweg steeds sterker werden en er op andere momenten zoveel Self was dat ik dat ging herkennen in alles wat er gaande was. Zonder mijn eigen ervaring hadden mijn rationele delen het niet geloofd.
Niet eerder heb ik een gedachtengoed gevonden wat zo helder beschrijft hoe de complexiteit van ons brein zo versimpeld maar in alles kloppend weergeeft. IFS maakt onderscheid tussen het Self (iets wat niet in de wetenschap te vangen is) en in hoe ik bet tegenwoordig zie je onbelaste delen (kwaliteiten) en belaste delen (coping mechanismen). In mijn trainingen en mijn boek zeg ik altijd “iedereen wordt geboren als de unieke jij, zijnde Self en je onbelaste delen (lees kwaliteiten). Hierbij hou ik voor het gemak de impact van intergenerationeel trauma en nagatieve ervaringen na conceptie en in de baarmoeder even buiten beschouwing, maar mocht dat zou zijn dan wordt je daardoor al geboren met belaste delen, die al heel vroeg na conceptie zijn ontstaan of overgenomen zijn als aanpassing vanuit overleving van vorige generaties (zie ook het hoofdstukje in mijn boek of google op het onderzoek naar de muizen en de kersenbloesem).
Maar wat zegt dat nou dat verschil in breinpaadjes of delen? Nou vooral dat er nog veel te weinig onderzoek is naar de impact van trauma op ons brein. Gelukkig komt er al steeds meer (door bijvoorbeeld Ruth Lanius) maar het zal nog even duren voordat we wetenschappelijk kunnen aantonen hoe de coping mechanismen in ons brein vastgezet zijn. En ondertussen werkt IFS ongelooflijk goed (niet als je vanuit een deel klakkeloos het protocol toepast) en is het in ieder geval in mijn optiek iets waarin mensen met complex trauma zichzelf heel erg herkennen én ermee kunnen werken. Velen noemen IFS het missende stukje in de puzzel en de sleutel. En ja zo voelt het ook voor mij. Zonder IFS had ik mezelf nooit zo kunnen helen, of mijn gezin, of de vele cliënten in mijn praktijk.